T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından stratejik yatırım kapsamında değerlendirilen TAYRAŞ Baz Yağ Rafineri, Bilecik’te kurulu olan tesiste yıllık 45 bin ton Grup II Baz Yağ üreterek, Türkiye’nin bu kategorideki ithalatını azaltıyor.
Türkiye’de hidro-işlem teknolojisi kullanarak yüksek kalitede Grup II Baz Yağ üreten TAYRAŞ, Bilecik’teki tesiste kıymetli işlere imza atıyor. Döngüsel ekonominin ve sıfır atık kavramının yaygınlaştırılmaya çalışıldığı bu dönemde TAYRAŞ, endüstriden topladığı atık yağları rafineride katma değeri yüksek baz yağlara dönüştürüyor.
Mevcut En İleri Teknoloji ve Otomasyon
Operasyonel süreç rafineride çevreye gaz veya koku çıkışı olmadan kapalı bir sistemde titizlikle yürütülüyor. Süreci aktaran TAYRAŞ Proses ve Operasyon Müdürü Ertuğrul Kılıç, rafinerinin neredeyse %100 otomasyon ile çalıştığını vurguladı. Rafineride temel hedeflerinin, atık madeni yağlardan, mevcut en ileri teknolojiyi kullanarak yüksek katma değere sahip ve çevre dostu baz yağ elde edilmesini sağlamak olduğunu ifade eden Ertuğrul Kılıç, “Endüstriden veya motor yağı değişim servislerinden toplanan atık madeni yağların öncelikli olarak tesise kabulü yapılıyor. Laboratuvarımızda yönetmeliğin belirlediği limitlere göre analizi yapılıyor. Bu analiz sonuçlarına göre atık yağların tesise kabulüne karar veriyoruz.” dedi.
Tesise kabul edilen atık yağların depolandıktan sonra çeşitli işlemlere tabii tutulduğuna değinen Ertuğrul Kılıç, atık yağların distilasyon yani damıtma sürecinden geçtiğini; bu süreçte atık madeni yağların içindeki atık suyun, hafif uçucuların, zehirli kirleticilerin ve katkı maddelerinin bozulmasıyla oluşan atıkların ayrıştırıldığını dile getirdi ve “Bozulmuş katkı maddelerinden ayrıştırılan atık yağlar ise rafinerinin en kritik aşaması olan hidro-işleme sürecine giriyor.” diye ekledi.
Yüksek Kalite İçin Hidro-İşlem Şart
TAYRAŞ için Türkiye’de atık madeni yağlardan hidro-işlem teknolojisi kullanılarak yüksek kalitede baz yağ üretilebilen ilk ve tek tesis vurgusu yapan Ertuğrul Kılıç, hidro-işlem için gereken hidrojenin de tesisin içinde üretildiğini işaret etti ve hidro-işlem teknolojisinin önemini şu ifadelerle açıkladı: “Atıkların içeriğinde bulunan kükürt, azotlu ve klorlu organik bileşiklerin etkin bir şekilde giderilmesi ve doymamış hidrokarbonların doymuş bir yapıya ulaştırılması ancak hidro-işlem reaksiyonları ile mümkün olmaktadır. Bu nedenle bu alandaki mevcut en ileri teknoloji ürün kalitesi, çevresel etkiler vs. göz önünde bulundurulduğunda hidro-işlem teknolojisidir. Baz yağda yüksek kaliteye ulaşmak için yani API'ın belirlediği Grup 2 kalitesine ulaşmak için hidro-işlem gerekli bu yüzden hidro-işlem çok kritik bir teknoloji. Hidro-işlem için gereken hidrojen tesisimizde doğal gazdan elde ediliyor.
Yüksek Kaliteli Baz Yağ Bir İthalat Kalemi
T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından stratejik yatırım kapsamında değerlendirilme sebeplerinden birini üretilen baz yağlar ile ithalatın azaltılması olarak belirten Ertuğrul Kılıç, “PETDER tarafından hazırlanan raporlara göre, Türkiye’de yaklaşık 300-350 bin ton/yıl atık madeni yağ oluşuyor. Tesisin işleme kapasitesi ise 60 bin ton/yıl. Bu gibi tesislerin artması ve atıkların uygun bir şekilde, lisanslı firmalar tarafından toplanması ve mevcut en iyi teknolojilerle işlenerek döngüsel ekonomiye dahil edilmesi ülkemiz için stratejik önem arz etmektedir. Çünkü bize göre atıklar milli bir servettir.” diye konuştu.
Tesisten çıkan baz yağların yüksek performanslı motor yağ üretiminde ve hidrolik yağlar, ısıl işlem yağları gibi endüstride kullanılan bir çok yağın üretiminde hammadde olarak kullanıldığına dikkati çeken Ertuğrul Kılıç, “Yüksek kalitede baz yağlar Türkiye için bir ithalat kalemidir. Kullandığımız teknoloji ve ürettiğimiz yüksek kalitede ürün sayesinde bir ithalat kaleminin önüne geçmiş oluyoruz. TAYRAŞ Baz Yağ Rafinerisi’nde üretilen baz yağ, uluslararası değerlendirme kriterlerini belirleyen API (Amerikan Petrol Enstitüsü) baz yağ sınıflamasına göre Grup II ve II+ kalitesinde tanımlanmakta ve bu tanım, yüksek kalitede bir baz yağı ifade etmektedir. Ürünümüz “TIDRABASE” markası adı altında piyasaya sunulmakta ve sahip olduğu niteliklerle aynı zamanda “Çevre ve İklim Dostu Ürün” olarak kabul edilmektedir.” şeklinde konuştu.
Sıfır Atık Prensibi
Sıfır Atık prensibinin tüm süreçlerde uygulandığını ifade eden, tesisten çıkan zehirli gazlardan bile enerji elde edildiğine, bu enerjiyle atık suların bertaraf edildiğine değinen Ertuğrul Kılıç, atık madeni yağların işlenmesiyle fosil yakıt tüketiminin azaldığını dile getirdi ve şöyle devam etti: “100 litre ham petrolden 1 ila 3 litre arası, aynı oranda atık madeni yağdansa 70 litre baz yağ elde edilebiliyor. Ve atık madeni yağlar defalarca kez işlenip kullanılabiliyor. Tesise giren atık madeni yağlardan elde edilen verim şu şekildedir: Yüzde 70-75 aralığında baz yağ verimine sahibiz. Yaklaşık yüzde 15 aralığında, dip ürün olarak asfalt bakiye elde ediyoruz. Bunun dışında kalan ürünlerse hafif uçucular oluyor ve bu hafif uçucuları tesisimizde yakıt olarak kullanıyoruz.”
Verimlilikte Birinci
TAYRAŞ TC Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından düzenlenen “8. Verimlilik Proje Ödülleri”nde de büyük bir başarıya imza attı ve “Orta Ölçekli İşletmeler Kategorisi”nde 1.’lik kazandı. Şirket, “Waste to Clean Energy - Atıktan Temiz Enerjiye- Proses Atık Gazları ve Proses Atık Sularından Termal Oksitleyici Ünitesinde Enerji Geri Kazanımı” projesiyle 593 proje arasından seçilerek ilk 24’e girdi ve “Orta Ölçekli İşletmeler Kategorisi”nde 1.’lik kazandı. Ödül, 23 Aralık 2022’de Aydın’da Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa VARANK’ın katılımıyla gerçekleşen törende TAYRAŞ yöneticisi Erol Metin tarafından kabul edildi.
Yılın Sürdürülebilir İnovatif Geri Dönüşüm Şirketi
Strong Bosses Dergisi tarafından üçüncüsü düzenlenen Türkiye İnovasyon Başarı Ödülleri Töreninde TAYRAŞ “Yılın Sürdürülebilir İnovatif Geri Dönüşüm Şirketi” Ödülünü aldı. Ödül TAYRAŞ adına, Proses ve Operasyon Müdürü Ertuğrul Kılıç’a takdim edildi.
